Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутатне Петр Краснова Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн директорне лартма пултараҫҫӗ. Ҫакӑн пирки Александр Белов журналист чӑваш парламенчӗн ӗнерхи сессийӗ пирки «Правда ПФО» интернет-хаҫатра ҫырнӑ материалта асӑнса хӑварнӑ.
Петр Краснова «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти парламентра социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне лартма шухӑшланӑ пулать. Анчах кайран парти ӑна Александр Федотовпа ылмаштарнӑ. Комсомольски районӗнчи Кӗҫӗн Каҫалта ҫуралнӑ, халӗ Чӑваш Енӗн Апат-ҫимӗҫ фончӗ директорӗнче ӗҫлекен ҫак ҫынна парламентӑн ӗнерхи сессийӗнче бюджет комитечӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗн пуканне шаннӑ. Ку должноҫе тӗмсӗлнӗ Александр Андреев депутат (вӑл коммунистсен партийӗнче тӑрать) парламентра укҫа илекен вырӑнсӑр юлнӑ. Григорий Данилов ятлӑ коммуниста вара социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен комитетра пуҫлӑх ҫумӗн тилхепи лекрӗ.
Оппозици текен партисен ытти пайташӗсенчен Сергей Белобаев либерал-демократа патшалӑх строительстви енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне лартрӗҫ.
Тутарстанри чӑвашсен наципе культура автономине ертсе пыма ҫӗнӗ ҫынна суйланӑ. Ҫак тилхепене йӑхташӑмӑрсем Тутарстан парламенчӗн депутатне Дмитрий Самаренкина тыттарнӑ. Вӑл ҫын — «Казанский жировой комбинат» (чӑв. Хусанти ҫу комбиначӗ) акционерсен уҫӑ обществин директорсен канашӗн председателӗ.
Хусан тӑрӑхӗнчи чӑвашсен отчетпа суйлав пухӑвне (вӑл Тутарстанӑн тӗп хулинче иртнӗ) унти парламентӑн тата пирӗн республикӑн Патшалӑх Канашӗн ертӳҫисем Фарид Мухаметшинпа Валерий Филимонов, Чӑваш Енӗн культура министрӗ Константин Яковлев, Чӑваш наци конгресӗн ертӳҫи Николай Угаслов хутшӑннӑ. Сӑмах май, Н. Угаслов та, К. Яковлев та — Тутарстан ҫӗрӗн ҫыннисем.
Дмитрий Самареникин пирки каласан, унӑн ашшӗ Анатолий Самаренкин, Тутарстанӑн мелиораци тата шыв хуҫалӑхӗн министрӗ, КамАЗ гендиректорӗн ҫумӗ пулнӑ.
«Республика» хаҫат редакторӗнче ӗҫленӗ Лидия Михайлова (Филиппова) малашне ЧР Культура министерствинче вӑй хурӗ. Вӑл этноконфесси хутшӑнӑвӗсен пай пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлӗ. Ку должноҫ Сергей Казаков кайнӑ хыҫҫӑн пушӑ пулнӑ.
Лидия Ивановна 1967 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Ҫеҫпӗл ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн историпе филологи факультетӗнче аслӑ пӗлӳ илнӗ. 1989-1994 ҫулсенче «Урал сасси» хаҫатра куҫаруҫӑра, корреспондентра, редактор ҫумӗнче ӗҫленӗ. 1994-1997 ҫулсенче «Хыпар» хаҫатра вӑй хунӑ. Кайран Чӑвашрадиора, «Ульяновец» хаҫатра ӗҫленӗ. Лидия Ивановна сӑвӑсем ҫырать, унӑн ӗҫӗсем чылай кӗнекере кун ҫути курнӑ.
Шупашкар мэрне суйласси пирки сайтра нумаях пулмасть пӗлтернӗччӗ. Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Шупашкар пуҫлӑхне палӑртнӑ. Ку должноҫе кам йышӑннӑ-ха? Хӗрарӑм.
Чӳкӗн 29-мӗшӗнче пуҫлӑха депутатсен ятарлӑ комиссийӗ суйланӑ. Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, ку тивӗҫе Ирина Клементьевӑна шаннӑ. Сӑмах май, Леонид Черкесов хыҫҫӑн вӑл ку тивӗҫе вӑхӑтлӑх пурнӑҫланӑ.
Ирина Клементьева Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх институтне пӗтернӗ, патшалӑх службин Атӑл-Вятка академийӗнче вӗреннӗ. Малтан вӑл экономистра вӑй хунӑ. Ирина Всеволодовна «Чуваши-Мед» тӗп директорӗ вырӑнӗнче те ӗҫленӗ.
Шупашкар мэрӗ хӑйӗн тивӗҫӗсене тӳлевсӗр пурнӑҫласси пирки нумай калаҫрӗҫ. Ку ыйтӑва сӳтсе явнӑ-ха, анчах должноҫе кам йышӑнӗ?
Кӗҫех ку ыйту та татӑлӗ. Ыран, чӳк уйӑхӗн 29-мешӗнче 14 сехетре, Шупашкарти депутатсен пухӑвӗнче мэра суйлӗҫ. Ӑна вӑрттӑн сасӑлавпа палӑртӗҫ.
Ҫапла майпа ыран 15 сехет тӗлне ку тивӗҫе кам пурнӑҫласси паллӑ пулӗ. Аса илтерер: Леонид Черкесов ку должноҫрен юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче кайнӑ. Ун вырӑнне вӑхӑтлӑха Ирина Клементьева юлнӑ.
Сӑмах май, Шупашкар мэрӗ ӗҫ укҫисӗр ӗҫлесси пирки Пиллӗкмӗш канал кӑтартнӑ. Единороссем хула пуҫлӑхӗ укҫасӑр ӗҫлемелле тесе йышӑннӑ.
Чӑваш Енри шали ӗҫсен министрӗн ҫумне Сартури ҫынна ҫирӗплетнӗ. Унпа Сергей Неяскин министр чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче паллаштарнӑ.
Пысӑк должноҫ йышӑннӑ ҫӗнӗ ҫын — Леонид Маркович Вакс, вӑл — шалти службӑн полковникӗ. Сергей Неяскин хӑйӗн ҫумне ӑста тата опытлӑ ертӳҫӗ тесе хакланӑ.
1973 ҫулта ҫуралнӑ Леонид Вакс шалти ӗҫсен тытӑмӗнче ҫирӗме ҫитсен тимлеме тытӑннӑ. Тамбов облаҫӗнче те ӗҫленӗ, Сарту тӑрӑхӗнче те. Налук преступленийӗсем тата пуҫиле шырав енӗпе пуҫлӑх вырӑнӗсене йышӑннӑ. Юлашки виҫӗ ҫулта вӑл Сарту облаҫӗнче ШӖМӗн Тӗп управленийӗнче штаб пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ.
ЧР ШӖМӗн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, Леонид Вакс икӗ аслӑ пӗлӳллӗ, ведомство наградисемпе ӑна темиҫе те наградӑланӑ. Авланнӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ тытӑмӗнче улшӑну пулса иртнӗ. Хушӑва Михаил Игнатьев Элтепер ӗнер алӑ пуснӑ.
Администраци тытӑмӗ ҫапларах должноҫсенчен тӑрӗ:
Администраци ертӳҫи;
Администраци Ертӳҫин ҫумӗ – Чӑваш Ен Элтеперӗн пресс-секретарӗ;
Чӑваш Ен Элтеперӗн пулӑшуҫисем;
Шалти политика управленийӗ (ӑна Администраци Ертӳҫин пӗрремӗш ҫумӗ – Управлени пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
Администраци Ертӳҫин ҫумӗ (социаллӑ ятарлӑ документаци тата информацие хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен, терроризма хирӗҫ ӗҫлекен, мобилизаци енӗпе ӗҫлекен пайсене, режимпа вӑрттӑн ӗҫ секторне йӗркелесе пырӗ);
ЧР Элтеперӗн патшалӑхпа право управленийӗ (ӑна Администраци Ертӳҫин ҫумӗ – ЧР Элтеперӗн Управленийӗн пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
Ӗҫсен управленийӗ (Управлени пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
Тӗрӗслев тата общество хӑрушсӑрлӑхӗн управленийӗ (Управлени пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
Патшалӑхӑн граждан службин, кадр политикин тата патшалӑх наградисен управленийӗ (Управлени пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
Информаципе аналитика управленийӗ (Управлени пуҫлӑхӗ ертсе пырӗ);
ЧР Министрсен Кабинечӗн Секретариачӗ;
Терроризма хирӗҫ ӗҫлекен комисси ӗҫне йӗркелекен пай;
Мобилизаци ӗҫӗн пайӗ;
Бухгалтер учечӗн тата финанс пайӗ;
Пӗтӗмӗшле пай;
Социаллӑ документаци ҫыхӑнӑвӗн тата информацие хӳтӗлекен пай;
Режимпа вӑрттӑн ӗҫ секторӗ.
Паян Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн хушӑвӗпе ҫутҫанталӑк министрне ҫирӗплетнӗ: пуҫлӑх портфельне Александр Коршунова тыттарнӑ. Унччен Александр Петровича ҫак тивӗҫе пурнӑҫлама шаннӑччӗ.
Аса илтеретпӗр, А. Коршунова министр тилхепине унччен ҫав пукана йышӑннӑ Сергей Павлов Вӑрнар тӑрӑхӗнчен республикӑн Патшалӑх Канашне суйланнӑ хыҫҫӑн вӑхӑтлӑха шаннӑччӗ. Александр Коршунова министр тивӗҫне пурнӑҫлаттарассине Михаил Игнатьев Элтепер авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пӗлтернӗччӗ.
Александр Коршунов маларах агрохими службин «Чувашский» патшалӑхӑн центрне ертсе пынӑччӗ. Федерацин патшалӑх хысна учрежденийӗ шутланакан ҫав центр пуҫлӑхне лариччен вӑл республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче ӗҫленӗччӗ.
Паян Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ виҫҫӗмӗш сессийӗн пӗрремӗш тапхӑрӗ ӗҫленӗ. Унта республика прокурорӗн ҫумӗ Александр Григорьев чӑваш парламентӗнчи укҫа тӳлекен должноҫсене камсене валеҫнине тишкернине пӗлтернӗ. Ӑна надзор органӗ «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра ҫырнӑ хыҫҫӑн хакланӑ-мӗн.
ЧР Патшалӑх Канашӗнче укҫа илсе тӑракан должноҫсене оппозици партийӗсем шутланакансен пайташӗсем лекмен иккен. Профессилле майпа ӗҫлекенсен пуканӗ «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗсене кӑна лекни, сӑмахран, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑракан Игорь Молякова малтанах, хысна проектне сӳтсе явнӑ чухнех, тӗлӗнтернӗ.
Чӑн та, парламентӑн спикерне, унӑн ҫумӗсене, комитетсен ертӳҫисене ЧР Патшлаӑх Канашӗнчи «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» фракци пайташӗсене кӑна суйланӑ. Ҫав вӑхӑтрах федераци тата регионти саккунсем вӑл вырӑнсенчен виҫҫӗшӗнчен кая парламентри ытти парти пайташӗсем йышӑнмаллине каланӑ. «Урӑхла туни хальхи вӑхӑтри саккуна пӑсни пулать», — ӑнлантарнӑ депутатсене республика прокурорӗн ҫумӗ. Унсӑр пуҫне ку вӑл парламента суйланнӑ ытти парти депутачӗсен правине хӗсни пӗлтерет, уҫӑмлатнӑ пакунлӑ ҫын.
РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев Раҫҫее ют ҫӗршывран вӑхӑтлӑх килекен ҫынсене квота парасси пирки алӑ пуснӑ. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, ҫитес ҫул пирӗн ҫӗршывра ют тӑрӑхран 111 пин ҫын килейӗ. Кӑҫалхипе танлаштарсан, ку 15 пин сахалрах.
Ҫӗршывӗпе илес тӗк, ҫитес ҫул ют ҫӗршывран ҫынсем сахалрах килӗҫ. Чӑваш Ен вара, кӑҫалхипе танлаштарсан, ытларах ҫын йышӑнӗ. 2017 ҫулта пирӗн пата 200 мигрант килме пултарӗ.
Ку кӑтарту Атӑлҫи тӑрӑхӗнче — чи пӗчӗккисенчен пӗри. Мари Республикине тата Удмурт Республикине ют тӑрӑхран 100 ҫын килӗ.
+1.3 °C